De expositie is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met het Van Abbemuseum Curator: Carolina Calgaro (special advisor: Steven ten Thije)
Start: zaterdag 21 juni 2020
Toelichting door Charles Esche
‘Zwischenlandschaften’ noemen de Eindhovense beeldend kunstenaars Inge Nabuurs en Erwin van Doorn de projecten waar zij sinds 2016 aan werken. De titel is geïnspireerd op een uitspraak van de Zwitserse socioloog Lucius Burckhardt (1925-2003), “Het is aan schilders en dichters om het landschap zichtbaar te maken”.
Bij Pennings Foundation wordt een overzicht getoond van Zwischenlandschaften I, II en III. Het acccent ligt op Zwischenlandschaften III en de video van een speciaal hiervoor uitgevoerde performance.
De expositie verschaft inzicht in de methodologie van de kunstenaars, waarbij research als basis dient. Nabuurs & Van Doorn onderzoeken sociale of culturele situaties of gebeurtenissen uit het verleden en reageren daar als kunstenaars op, door middel van allerlei typen interventies. De media waarvan ze zich bedienen zijn installatie, video, fotografie en performance. Teksten en projecties van teksten vormen een belangrijk bestanddeel van hun werk.
Onderzoeksresultaten en bevindingen tonen zij o.a. in installaties (research sculptures). Uit gevonden teksten, bijvoorbeeld archiefdocumenten, briefwisselingen of interviews, halen zij citaten – een woord of een markante uitspraak – die zij isoleren door de rest van de tekst zwart te maken. Vervolgens presenteren ze die woorden of uitspraken op banners of projecteren die op een door henzelf gekozen ondergrond. Door de citaten los te maken van de oorspronkelijke context krijgen ze iets tijdloos. In hun nieuwe presentatie kunnen de woorden en uitspraken associaties oproepen en een nieuwe betekenis krijgen, als een statement, waarmee het verleden verbonden wordt met het heden en mogelijk ook de toekomst. Daarnaast transformeerden de kunstenaars onderzoeksresultaten naar een legenda, die weer als basis dient voor een performance.
Er zit een gelaagdheid in de werkwijze van Nabuurs & Van Doorn. In het eerste deel van de expositie komt hun methode van onthullen en verbergen aan bod. Het tweede deel van de expositie toont hoe de kunstenaars met de vondsten nieuwe artistieke ‘landschappen’ creëren.
Voor Zwischenlandschaften I (2016-2017) verdiepten Nabuurs & Van Doorn zich in het Furkart project, waarbij zestig kunstenaars tussen 1984 en 2000 als een artist-in-residence kunstwerken maakten in de Zwitserse Alpen vanuit een hotel op de Furkapas. Nabuurs & Van Doorn interviewden een aantal kunstenaars via e-mails. Uitspraken uit deze e-mails vormden de basis voor kunstwerken en voor een performance (Game Piece I), uitgevoerd tijdens Documenta 14 in Kassel. Ook maakten ze een poëtische film.
Voor Zwischenlandschaften II (2017) doken ze in het archief van houtverwerkingsfabriek Picus in Eindhoven en haalden vergeten projecten en nooit uitgevoerde plannen en ontwerpen boven water. Teksten uit documenten en correspondentie dienden als basis voor kunstwerken van het kunstenaarsduo. Ook van dit project werd een poëtische film gemaakt.
Aanleiding voor Zwischenlandschaften III (2017) was een expositie van de spraakmakende Amerikaanse kunstenaar Mike Kelley (1954-2012) en de Oostenrijkse kunstenaar Franz West (1947-2012) in Villa Empain in Brussel in 1999. De installatie Categorical Imperative and Morgue van Mike Kelley, aangekocht door het Van Abbemuseum, was reden voor Nabuurs & Van Doorn om af te reizen naar Wenen en naar Detroit en om daar onderzoek te doen. Dit project resulteerde in een film, aangekocht door het Van Abbemuseum, en installaties (research sculptures) die nu getoond worden bij Pennings Foundation. De geplande
performance (Game Piece II) kan vanwege het coronavirus niet voor publiek worden opgevoerd. Deze wordt van tevoren opgenomen, zodat de film tijdens de expositie te zien is.
Over de kunstenaars
Inge Nabuurs (1972) en Erwin van Doorn (1971) zijn conceptueel kunstenaars, gevestigd in Eindhoven. Na hun opleiding aan de Design Academy in Eindhoven kozen ze ervoor om als autonoom kunstenaarsduo verder te gaan. Om hun projecten te realiseren gebruiken ze uiteenlopende media: fotografie, video, installatie en performance.
Nabuurs & Van Doorn exposeerden eerder in o.a. het Van Abbemuseum in Eindhoven, The New Museum in New York, Villa Empain in Brussels, 12 Hay Hill in London, The Forgotten Bar Project in Berlin en Galerie Pennings (nu Pennings Foundation) in Eindhoven.
Werk van het duo bevindt zich in collecties van o.a. het Van Abbemuseum te Eindhoven, Lucius Buckhardt Foundation te Basel en het V&A Museum in Londen.
Over Pennings Foundation
In 1979 werd de eerste fotografietentoonstelling bij voorloper Galerie Pennings getoond. Er werd fotografie getoond met de nadruk op autonoom werk. In 2019 vierde Galerie Pennings haar 40-jarig bestaan en vond de transitie plaats van galerie naar stichting. Onder de naam Pennings Foundation zijn de activiteiten uitgebreid naar een breed platform en kenniscentrum voor fotografie, videokunst en new media art. De Foundation heeft een unieke bibliotheek met 5500 boeken over Nederlandse fotografie. Pennings Foundation is gevestigd in het centrum van Eindhoven, op vijf minuten loopafstand van het Van Abbemuseum. www.penningsfoundation.com
Stichting Goeikes toont foto’s van Het jaar van Lucas Gassel in de buitenlucht in het centrum van Helmond met soms wel metershoge prints. De Goeikes-expositie, welke geïnspireerd is op de 16e eeuwse schilder Lucas Gassel, start met de middeleeuwse kunstenaar in Museum Helmond. Waar Gassel met zijn werken de bovenverdieping vult, heeft Goeikes de benedenzaal voor haar rekening genomen. Hier kunnen bezoekers het werk zien van Peter Verreussel. Van daaruit ga je de historische binnenstad in voor de rest van de expositie.
